8 Mayıs 2021 Cumartesi

yarış atlarının tarihi



 yarış atları Eski çağlarda Türklerin sosyal ve ekonomik yapısı, genel manada atlı/konar-göçer kültüre

dayalıydı. Türklerin kültür hayatını daha iyi anlayabilmek için, at ve atlı kültürünün, Kırgız kültürü

içindeki yerini ve fonksiyonunu değerlendirmek gerekir. Çünkü at, Kırgız sosyal hayatının her alanında

önemli bir yere sahiptir. Atın evcilleştirilip binek hayvanı olarak kullanılmaya başlanması, Türk kültür

ve uygarlığının önemli bir aşama kazanmasını sağlamıştır. At; hızlı, açlığa dayanıklı, dağ silsilelerini

aşmaya uygun olması vb. özellikleri ile Türklerin geniş coğrafyalara yayılmasına yardımcı olmuştur.

Türklerde at koşum kültürünün çok eski dönemlerde oluşmuş olması, atın bütün Türk boyları için

hayati önem taşımasından ileri gelmektedir. Günümüzde, at koşumlarını oluşturan ögeler,

birbirlerinden çok uzak olan Türk boylarında dahi tarihe ve coğrafyaya meydan okurcasına hemen

hemen aynı isimle anılmaktadır. Bu çalışmada, Eski Türk kültüründe atın öneminin yanı sıra,

Kırgızların kültürel hayatında at, at oyunları ve seyislik mesleği ile ilgili bilgilere de yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Türk uygarlığı, Kırgız kültürü, konar-göçerler, at kültürü. altılı ganyan

Abstract: It should be noted that the social, economical and cultural history of the Turks was in

generally based on leading nomadic life in the ancient period. It is important to appreciate the place and

function of horse and horse-breeding in the Kyrgyz culture in order to understand the cultural life of

the Old Turks, since horse plays a great role in all spheres of the Kyrgyz people’s social life. This

historical fact gave rise to the important stage of the Old Turks culture and civilization and was the

constitutive step for a new epoch. The Old Turk horse with its special features as rapidity and fast

speed, endurance in starvation and mountainous areas let the Turks spread widely. Being rulers in the

field of stock-breeding from old times they created their own system on horse-breeding. At the same time

the Turks used the horse as a symbol of representing their culture in relationship with other countries.

Since horse became important in social-cultural and economical life of the Kyrgyz people, as well as

Turkic people they began to attach great importance to horse’s harness. Therefore, the harness culture

appeared in ancient times in the all Turkic tribes in spite of living further from each other at present.

Key Words: Turkic civilization, Kyrgyz culture, Old Turks, nomadic, horse and horse-breeding.

Аннотация: Социально-экономическая структура древних тюрков в общем была основана на

конно-кочевой культуре. Чтобы лучше понять тюркскую культуру, необходимо оценить

роль и функцию коня и культа коня в кыргызской культуре. Потому что, конь имеет важное

место во всех сферах общественной жизни Кыргызстана. Одомашнивание коня и начало её

использования в хозяйственных целях стало важным шагом в развитии тюркской культуры и

цивилизации. Конь своею быстротою, устойчивостью к голоду, способностью преодоления

горных хребтов и другими особенностями способствовало широкому географическому

yarış atlarında kas tutulması

 yarış atlarında kas tutulması



yarış atlarında görülen kas tutulması) hastalığına meyilli atların özel beslenme gereksinimleri vardır. Tahıllarda bulunan karmaşık bir karbonhidrat olan nişastadan elde edilen fazla enerji, kas tutulması hastalığının beslenme kaynaklı birincil kaynağıdır.


Nişasta, tüm bitkilerde, hatta otlarda bile bulunur ve bu nedenle diyetten tamamen çıkarılması mümkün değildir. Kaslar tarafından kullanılan birincil "yakıt" olan glikoza dönüşen bir karbonhidrat olması bakımından, normal performansı sürdürebilmek için diyette her zaman belirli bir miktar nişasta olması gerekmektedir. Çoğu yarış atı, orta ila yüksek nişasta profiline sahip yemlerden yararlanır, ancak kas tutulmasına meyilli atlar, kaslarının hareketinde sorunlara neden olan nişastaya karşı bir duyarlılığa sahiptirler. altılı ganyan tahminleri


Kas tutulmasını etkileyebilecek birkaç faktör vardır; Bunlar, mevcut kondisyon seviyesinin üzerinde çalışmak, heyecanlı davranışlar ve diyette fazla miktarda nişastadır. Nişasta alımını düzenleyerek ve alternatif enerji kaynakları arayarak, beslenme açısından ve aynı zamanda davranış açısından kas tutulması riskini azaltmak mümkündür.


Atlarda tepkisellik veya uyarılabilirlik, nişasta ile doğrudan ilişkilidir. Nişasta alımı azaltıldığında ve diyet daha fazla yağ içerdiğinde, bir atın gerginliği veya aşırı uyarılması azalır. Bu nedenle, kas tutulmasına karşı üretilen yemler genellikle kas sorunları olmayan ancak kolayca uyarılabilir karaktere sahip olan yarış atları tarafından tüketilir, çünkü bu yemler, atın davranış biçimine de etki ederler.


Tipik yemlerin nişasta içeriği %20-30 iken, yulafta bu oran % 40-50'dir. Kas tutulmasına meyilli atlar için formüle edilmiş yemler, tipik olarak %15 veya daha düşük bir nişasta profiline sahiptirler. Nişasta miktarı az olduğu için, lif ve yağlar gibi alternatif kaynaklardan enerji elde etme ihtiyacı doğmaktadır.


Lif de kompleks bir karbonhidrattır, ancak nişastanın aksine, ince bağırsakta sindirilmez ve glikoza dönüşmez. Lif, at için güvenli bir enerji kaynağı olan uçucu yağ asitlerine dönüştürülmek için kalın bağırsakta sindirilir. Kas tutulmasına karşı üretilen yemler genellikle geleneksel yemlerle karşılaştırıldığında, yüksek oranda lif barındırır.


Yağ, doğal olarak kalori yoğun bir gıdadır ve küçük miktarlarda bile yüksek enerji sağlar. Yağ, kas tutulmasına meyilli atları beslemek için güvenlidir ve çoğu kas tutulmasına karşı üretilen yemin %8 civarında yüksek yağ içeriği vardır. Yağın kalitesi de önemlidir, çünkü yağ sadece bir enerji kaynağı değil, aynı zamanda omega 3 ve omega 6 yağ asitlerini de sağlaması açısından önemli bir besindir. Keten tohumu yağı ve soya yağı, genellikle at yemlerinde kullanılan iki yüksek kaliteli yağ çeşididir ve atların çok hoşuna gider.


Düşük nişasta ve yüksek yağ oranına sahip bir yem seçimi, atlarda kas tutulması ile baş edebilmek için önemlidir. Bu yemin nasıl verildiği de önemlidir, çünkü kas tutulmasına meyilli atların egzersiz programlarına göre dikkatlice beslenmesi gerekir. Sadece yürüyüş veya hafif çalışma yapmayı planladığınız günlerde, önceki geceden verilen yemi azaltmak ve o gün boyunca azaltılmış bir miktar ile devam etmek önemlidir. Çalışma temposu normale döndüğünde, yem miktarı da günlük normal seviyeye döndürülebilir.

5 Mayıs 2021 Çarşamba

altili ganyan sayfamızda sürpriz atlar

 altili ganyan tiyoları



Atlarda yarış performansını genotip, vücut yapısı ve çevresel faktörler etkiler. Bu çevresel faktörler arasında bakım -besleme, idman, yaş, mesafe, cinsiyet, handikap ağırlığı, binicinin durumu, ana yaşı, hastalıklar gibi faktörler sayılabilir.mukemmel ötesi karakterlere hem genetik yapı hem de çevresel faktörlerin etkisi vardır. Yarış performansına atın ırkı ve vücut yapısı ile birlikte bakım-besleme ve idman, pistin durumu, cinsiyet, mesafe, yas, ana yası, binici, atın taşıdığı ağırlık gibi faktörlerin etkisi bulunmaktadır Atların yarış performansı çeşitli mesafelere göre değerlendirilir. Çünkü yarış performansı farklı mesafelerde farklı olabilmektedir. Örneğin 1000 m de performansı yüksek olan bir atın, 2000 m de performansı düşük olabilir. Binici, pist ve hava koşulları gibi çevresel faktörlerin etkisi uzun mesafeli yarışlarda kısa mesafelilere göre daha fazla olabilmektedir. Genotip Atların genotip i yarış performansını etkilemektedir. Hem ırklar arasında hem de aynı ırkın bireyleri arasında performans bakımından farklılık-lar vardır. İngiliz ve Arap atları aynı mesafede farklı performans göstermekte-dirler. Türkiye’de yetiştirilmiş üç yaslı Arap ve İngiliz atlarında farklı mesafe-lerdeki performansları (1, 2) Tablo 1’ de verilmiştir. İngiliz atlarının perfor-manslarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu farklılık ırkın veya genotip in etkisi ile oluşmaktadır.